Ελκώδης κολίτις

Υπάρχουν πολλά στοιχεία της ελκώδους κολίτιδας (ΕΚ), όπως η αιτιολογία της και η ποικιλομορφία της κλινικής πορείας της που δεν είναι κατανοητά . Τα δύο ευρέως γνωστά στοιχεία της ΕΚ είναι :

οι δυνητικά απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές, κεραυνοβόλος κολίτιδα και ο καρκίνος
η θεραπευτική αξία της κολεκτομής

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ

Το αίτιο της ΕΚ είναι ακόμα άγνωστο. Αυξανόμενες ενδείξεις όμως υποστηρίζουν την θεωρεία ότι είναι αποτέλεσμα δυσλειτουργίας του ανοσορρυθμιστικού μηχανισμού του εντερικού τοιχώματος.

Οι εξωεντερικές εκδηλώσεις της νόσου , όπως και στην νόσο του Crohn , παραπέμπουν σε αυτοάνοση αρχή των δύο παθήσεων.

Ακόμα η σκωληκοειδεκτομή και το κάπνισμα αποτελούν προστατευτικούς παράγοντες για  την ΕΚ. Η συσχέτιση αυτή αποτελεί πεδίο έρευνας του αιτίου της.

Οι επιδημιολογικές μελέτες υποδηλώνουν την παρουσία γενετικού στοιχείου στην αιτιολογία , με γενετικές ανωμαλίες  σε συγκεκριμένα γονίδια του DNA.

ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΑ

Στην ΕΚ η φλεγμονώδης εξεργασία περιορίζεται στο παχύ έντερο. Η κατανομή της νόσου από την περιφέρεια προς το κέντρο και η συνέχεια της προσβολής αποτελούν επίσης τυπικά ευρήματα. Η συμμετοχή ολόκληρου του παχέος εντέρου ονομάζεται πανκολίτιδα. Στην ΕΚ προσβάλλεται κυρίως ο βλεννογόνος που φαίνεται συμφορημένος , εξελκωμένος και αιμορραγικός ,  με αποτέλεσμα τον σχηματισμό ψευδοπολυπόδων και αποστημάτων .

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Τυπικά , η ΕΚ έχει ύπουλη εκδήλωση με διάρροια και αιματοχεσία. Μετά από ένα διάστημα 6-12 μηνών , η διάγνωση τίθεται με κολονοσκόπιση. Από την στιγμή της φαρμακευτικής αγωγής , η υποστροφή της νόσου επιτυγχάνεται σε μερικές εβδομάδες. Το χρονικό μεσοδιάστημα μεταξύ της υποστροφής και της έξαρσης παρουσιάζει αρκετή ποικιλομορφία , όπως και η βαρύτητα και η συχνότητα των υποτροπών.

Ένα σημαντικό στοιχείο στην ΕΚ , είναι και οι εξωεντερικές εκδηλώσεις της νόσου. Δύο από τις συνηθέστερες είναι η αρθρίτιδα και η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα , οι οποίες υποστρέφουν μετά από κολεκτομή.

Η περισσότερο επίφοβη εξωεντερική εκδήλωση όμως αποτελεί η πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα , η οποία δεν υποχωρεί με την κολεκτομή , ενώ μπορεί να οδηγήσει σε κίρρωση του ήπατος , ηπατοκυτταρικό καρκίνο και τέλος σχετίζεται με αυξημένο ποσοστό νεοπλασίας στο παχύ έντερο.

Μια άλλη επιπλοκή της ΕΚ είναι η ανάπτυξη συσπλασίας και ορθοκολικού καρκίνου.

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η φαρμακευτική αγωγή σαν πρώτη γραμμή χρησιμοποιεί τα παράγωγα του 5-ASA.

Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και άλλα ανοσορρυθμιστικά σκευάσματα. Η αγωγή ρυθμίζεται ανάλογα ,  για την διατήρηση ή την οξεία φάση της νόσου.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η επείγουσα χειρουργική επέμβαση απαιτείται στη διάτρηση , τη μαζική αιμορραγία και το τοξικό μεγάκολο , επιπλοκές που εμφανίζονται στην οξεία φάση ( έξαρση ) της νόσου. Η επέμβαση εκλογής είναι η υφολική κολεκτομή με τελική ειλεοστομία.

Η προγραμματισμένη  χειρουργική επέμβαση έχει ένδειξη σε μη απάντηση στην συντηρητική θεραπεία , σε δυσανεξία ή παρενέργειες της φαρμακευτικής αγωγής  και σε  ευρήματα δυσπλασίας στις κολονοσκοπικές βιοψίες. Η στρατηγική της χειρουργικής αντιμετώπισης καθορίζεται από το γεγονός ότι η ΕΚ έχει όργανο στόχο το παχύ έντερο , οπότε και θα πρέπει να εξαιρεθεί το όργανο στόχος. Η αποκατάσταση της συνέχειας του πεπτικού σωλήνα αποτελεί το δεύτερο σκέλος της επέμβασης , η οποία επιτυγχάνεται με την αναστόμωση του λεπτού εντέρου με τον πρωκτό με την δημιουργία ειλεικού θυλάκου ( νεολήκυθο ) δίκην J ( J-pouch ).

[widgetkit id="17" name="Ελκώδης κολίτις"]